Artykuł
Gmina Raczki położona jest w północno – wschodniej części Polski w województwie podlaskim. Gmina Raczki graniczy bezpośrednio z gminami: Bakałarzewo i Suwałki (powiat suwalski), Wieliczki (powiat olecki), Kalinowo (powiat ełcki), Augustów i Nowinka (powiat augustowski). Siedzibą władz gminy jest wieś Raczki – wcześniej miasteczko, które utraciło prawa miejskie.
Gmina Raczki zajmuje powierzchnię14 225 ha. Liczba mieszkańców wynosi 5 850 osób, zaś w jej skład wchodzi 36 miejscowości.
Obszar gminy jest bardzo urozmaicony pod względem geomorfologicznym. Sieć rzeczna Gminy jest związana przede wszystkim z Doliną rzeki Rospudy, która płynie z północnego zachodu poprzez jezioro Bolesty na południowy – wschód. Jest to niewątpliwie atrakcja Gminy. Na niektórych odcinkach rzeka ma charakter rzeki podgórskiej z różnicą pomiędzy jej górnym a dolnym biegiem 16 metrów. Rospuda odznacza się wysokim stopniem naturalności należy do najcenniejszych obiektów przyrodniczych w kraju.
Jezioro Bolesty
Położenie na skrzyżowaniu ważnych szlaków handlowych spowodowało rozkwit osady i nadanie praw miejskich na początku XVII w., które Raczki utraciły po upadku powstania styczniowego ok. 1870 r. Szczególne zasługi dla rozwoju ziem Raczkowskich miał ich ostatni spadkobierca hrabia Ludwig Michał Pa, który po osiedleniu się w 1815 r. w Dowspudzie rozpoczął działalność proponującą nowoczesne rolnictwo i przemysł. Wybudował neogotycki pałac w Dowspudzie, a jego niepowtarzalne piękno zapoczątkowało powiedzenie: Wart pałac Paca, a Pac pałaca. Za aktywny udział w powstaniu listopadowym dobra hrabiego Paca zostały skonfiskowane przez władze rosyjskie, a majątek uległ zniszczeniu. Obecnie zachowały się jedynie ruiny pałacu z portykiem, wieżą pałacową, piwnicami, budynkiem kordegardy oraz parkiem dworskim.
Ruiny pałacu Paca w Dowspudzie
W miejscowości Sidory położonej w powiecie suwalskim, w gminie Raczki, nad jeziorem Bolesty, w 2014 roku powstała wieża widokowa, a wokół niej infrastruktura turystyczna.
Wieża widokowa w miejscowości Sidory w Gminie Raczki nad jeziorem Bolesty.
Na terenie gminy funkcjonuje Gminny Ośrodek Kultury w Raczkach, który przy współpracy z samorządem do roku 2008 organizował znany w Europie Festiwal Kultury Celtyckiej. GOK w Raczkach organizuje liczne wydarzenia o charakterze regionalnym,tj.: „Palinocka nad Rospudą”, Piknik historyczny „Na pacowskich włościach” w Dowspudzie, „Akcja Czysta Rospuda” oraz ”Raczkowska Szopka Noworoczna”. Przy GOK prowadzone są m.in. „Raczkowski Dom Regionalny”- największe na Suwalszczyźnie muzeum etnograficzne, „Galeria nad Rospudą”, a także „Raczkowskie Archiwalia”- jedne z bogatszych w zbiory archiwalne i największe w regionie społeczne archiwum cyfrowe.
Miejsca warte odwiedzenia:
- Ruiny Pałacu Paca oraz Centrum Obsługi Turysty "Kordegarda" w Dowspudzie - www.kordegarda.dowspuda.pl/kontakt
- Kościół pw. Trójcy Przenajświętszej w Raczkach budowany w latach 1767-1811;
- Gminny Ośrodek Kultury oraz Raczkowski Dom Regionalny w Raczkach;
- Szesnastowieczny brukowany układ przestrzenny z rynkiem;
- Wieża widokowa nad jeziorem Bolesty;
- Uroczysko Święte Miejsce nad rzeką Rospuda.
Na terenie Gminy Raczki znajdują się liczne schrony - Mazurska Pozycja Graniczna - Punkt Oporu Raczki. Atrakcją turystyczną są również spływy kajakowe szlakiem rzeki Rospuda.
W miejscowości zlokalizowana jest Szkoła Podstawowa z pełnowymiarową salą gimnastyczną, Punkt Przedszkolny, Gminna Biblioteka Publiczna oraz Posterunek Policji.
Władze gminy dążą do połączenia klimatu „kresowego miasteczka” z zabytkowym rynkiem i klasycystycznym kościołem w tle, z wymogami współczesnej cywilizacji. Znaczne nakłady na rozbudowę infrastruktury powodują ciągły rozwój gminy i zwiększają jej atrakcyjność. Ciekawe i pełne niespodzianek tereny Gminy Raczki oferują azyl zwolennikom wypoczynku w ciszy i samotności. Obszary zieleni, jeziora i rzeki sprzyjają miłemu i aktywnemu wypoczynkowi. Gmina może obsługiwać turystykę wędrowną kwalifikowaną i krajoznawczą, jak i pobytową o znaczeniu lokalnym.